Potten en Pannen

Een goede pan is essentieel in de keuken. Met de juiste pan bereidt u sneller en eenvoudiger een fantastische maaltijd voor uw gasten. Bij de aanschaf van een pan is het dan ook belangrijk om goed te bedenken waarvoor de pan gebruikt gaat worden. Er bestaan koekenpannen, braadpannen, vispannen en ga zo maar door. Behalve de keuze voor het soort pan, moeten er ook nog andere afwegingen worden gemaakt op het gebied van de warmtebron, het materiaal en de antiaanbaklaag. U vindt de meest geschikte pannen bij de horeca groothandel in non-food.

Verschillende soorten pannen

De meeste pannen kunnen worden onderverdeeld in 4 categorieën: kookpannen, bakpannen, braadpannen en sauspannen. De indeling is gebaseerd op de hoofdzakelijke functie van de pan en kan in sommige gevallen dan ook afwijken. 

• Kookpannen: Kookpannen vormen de basis van elke keukenuitrusting en zijn gemaakt om water snel aan de kook te brengen. De pannen worden voornamelijk gebruikt om aardappelen, rijst, pasta of groente klaar te maken. Kookpannen bestaan vaak uit pannen met inzet stuk, of ze hebben een deksel met een specifieke functie zoals het doorlaten van waterdamp.

• Bakpannen: Onder de bakpan verstaat men alle pannen waarin gebakken kan worden.  De grootste verschillen in deze groep pannen zijn te vinden in de structuur van de bodem, de vorm van de bodem en in de vorm en hoogte van de rand. 

• Braadpannen: Een braadpan is van oorsprong bedoeld om vlees in te braden. Tegenwoordig wordt hij ook veel gebruikt voor het bereiden van stoofpotjes of groenten. Omdat het vlees meestal eerst op een hoge temperatuur wordt dichtgeschroeid moet een braadpan een dikke bodem hebben. Een braadpan is vaak volledig vervaardigd uit een zwaar materiaal, zoals gietijzer, omdat dit metaal de warmte goed en gelijkmatig vrijgeeft. 

Sauspannen: Een sauspan herkent men aan de kleine compacte vorm van het pannetje en de daarbij horende lange steel. De verschillende soorten sauspannetjes kenmerken zich door de rand van het pannetje (met tuit, conisch of recht). Het bekende steelpannetje, tevens onderdeel van de sauspan, is eigenlijk een combinatie tussen een sauspan en een kookpan, en past dan ook in beide categorieën. Echter, het voornaamste verschil in gebruik ligt aan de maat van de pan. Kleine pannetjes worden als sauspan gebruikt en de grote steelpannen als kookpan.

Warmtebronnen

Een belangrijke factor die bepaalt welke pannen geschikt zijn voor in uw keuken, is de warmtebron waarop gerechten worden voorbereid. De warmtebron onder de pan heeft namelijk veel invloed op de werking van de pan. In Nederland heeft men de keuze uit vijf verschillende soorten warmtebronnen: Gas, Inductie, Keramisch, Elektrisch en Halogeen. Het is belangrijk om onderscheidt te maken tussen de verschillende warmtebronnen omdat er voor een inductiekookplaat andere pannen nodig zijn dan voor een gaskookplaat.

Materiaal 

• Roestvrijstaal: de meeste pannen zijn gemaakt van roestvrijstaal. Door het staal kunnen ze goed tegen hoge temperaturen en omdat er geen kwetsbare antiaanbaklaag in zit kan er met stalen gereedschap gewerkt worden. Het ontbreken van een antiaanbaklaag maakt het bakken van eiwitrijke gerechten meestal wel moeilijker, daarom zal er meer olie of boter moeten worden gebruikt.

• Gietijzer: Gietijzer is een warmtegeleider en houdt de warmte extreem lang vast. Het materiaal wordt dan ook veel voor braadpannen gebruikt. Een braadpan moet namelijk goed warm worden en dat ook lang blijven. Er zijn twee type gietijzeren pannen: onbewerkt gietijzer, dat men zelf nog moet inbranden, en geëmailleerd gietijzer, dat niet meer ingebrand hoeft te worden of te worden behandeld. Het is niet zo dat één van de twee beter is dan de ander, het is maar net wat uw persoonlijke voorkeur heeft

• Keramisch: Een keramische pan is een pan met een laagje keramiek aan de binnenkant. Het laagje vormt een antiaanbaklaag en is bestand tegen temperaturen tot 400 ℃. Daarnaast zijn deze pannen een populaire keuze om gezond te bakken. Dit komt doordat er weinig tot geen boter of olie toegevoegd hoeft te worden. Er bestaan ook ‘echte’ pannen van keramiek, maar die worden niet veel meer gebruikt omdat deze zijn gemaakt van aardewerk, steen of porselein en daardoor erg kwetsbaar zijn.

Aluminium: Een aluminium pan is zeer geschikt als u op zoek bent naar een stevige pan die niet te zwaar in de hand ligt. Aluminium is licht, maar voelt niet breekbaar aan. Daarnaast zorgt de snelle warmtegeleiding ervoor dat de pan snel op temperatuur is. Er zijn pannen van onbewerkt aluminium en van gehard aluminium. Onbewerkt aluminium is bijna altijd voorzien van een antiaanbaklaag.

Antiaanbaklaag of niet

Een antiaanbaklaag is een deklaagje, ofwel coating, over het metaal van de pan. Vaak gaat het hier om een Teflon-laag. Dit is een sterke laag met als voordeel dat ingrediënten niet aanbakken. De officiële benaming voor teflon is PTFE. Deze antiaanbaklaag had echter een aantal jaar geleden niet zo’n goede reputatie. Dit kwam door de stof PFOA die veel gebruikt werd in teflon. PFOA werd veel in verband gebracht met verschillende vormen van kanker en nierfalen. Daarom is het sinds 2015 verboden om PFOA in consumentenproducten te gebruiken.

Tegenwoordig kan het gebruik van pannen met een (teflon) antiaanbaklaag geen kwaad meer. Wel is het belangrijk om deze pannen zorgvuldig te onderhouden. Het beste is om een pan met antiaanbaklaag niet schoon te maken met water en zeep, maar alleen met warm water af te spoelen. Zo blijft de antiaanbaklaag het beste functioneren. Ook mag er niet met metalen voorwerpen gewerkt worden in de pan. Deze kunnen ervoor zorgen dat de antiaanbaklaag kapotgaat waardoor er stukjes van de laag in het eten kunnen komen. Als laatste mogen deze pannen niet té heet worden. Teflon is hittebestendig tot 327 graden Celsius. De antiaanbaklaag zal smelten wanneer deze temperatuur bereikt is en in het eten terecht komen.